GEMENGD WONEN IN MEANDERPARK NIEUWEGEIN

Acute woningnood te lijf én werken aan leefbaarheid? Gemengd wonen kan dan een goed recept zijn. Eenvoudig is dat niet. In Meanderpark in Nieuwegein helpen ‘dragers’ en ‘vragers’ elkaar zo goed mogelijk, met wat professionele ondersteuning.

Twee jongeren chillen in de zon op een bankje aan de rand van het water. ‘Wat dit mij gebracht heeft? Een huis en mensen om je heen. Ik was af en toe dakloos en de woningtoewijzing is fucking kut. Er wordt van alles beloofd, maar alles is moeilijk en tijdelijk.’

Sinds 2020 is het voormalige gemeentehuis aan de Martinbaan in Nieuwegein omgebouwd tot Meanderpark: een thuis voor huurders die moeilijk een woning kunnen vinden. Starters, statushouders, studenten, ex-daklozen, de mix is ‘gewogen divers’.

Adviseur Leefomgeving Erik Patist van woningcorporatie Portaal: ‘Zo’n twee derde van de huurders is “dragend”. Zij kiezen bewust voor gemengd wonen en zijn bereid om te investeren in relaties en omgeving. Andere groepen zijn te categoriseren als “vragend”. Ze kampen met schulden, een taal- of scholingsachterstand, psychische of sociale problematiek, afstand tot de arbeidsmarkt.’

Zelfstandig wonen met begeleiding
Meanderpark is ontstaan uit een samenwerking van Portaal, bouwbedrijf De Waal, begeleidingsorganisatie Lister, Steunpunt Vluchtelingen, De Tussenvoorziening en Gemeente Nieuwegein. Er zijn 255 wooneenheden. 1 woning is als corporatiekantoor ingericht, 2 andere fungeren samen als ontmoetingsruimte.

Verder telt het complex 40 plekken voor mensen die voorheen beschermd woonden en nu zelfstandig wonen met ambulante begeleiding. Hiervan zijn 14 stuks tijdelijk bestemd voor BOKA daklozencrisisopvang. In 25 woningen wonen statushouders en in nog eens 25 heeft De Tussenvoorziening mensen gehuisvest. Deze bewoners krijgen begeleiding naar zelfstandig wonen.

Verbinding maken en benaderbaar zijn
Rode draad in de aanpak? ‘Verbinding maken, benaderbaar zijn en grote groepen kleiner maken’, zegt Guido van Ingen, sociaal beheerder van Portaal. ‘Iedere huurder is lid van de bewonersvereniging en betaalt een tientje contributie per maand. Elke dag is er een inloop, op vaste dagen een ontbijtje en op zondag een brunch.’

‘Er zijn commissies, activiteitengroepen, een klus- en een terreinteam. De bewonerscommissie selecteert nieuwkomers op hun bereidheid zich te bekommeren om buren en de woonomgeving. Een wekelijkse investering van 4 uur. Per etage zijn 2 bewoners gangmaker. 4 bewoners jagen projecten aan. De aanpak lijkt bijna studentikoos, maar het werkt.’

Korte lijn, lange termijn
De corporatie biedt 24 uur per week sociaal beheer en 16 uur wijkbeheer. De lijnen tussen de samenwerkingspartners zijn kort. Ze lopen letterlijk bij elkaar binnen. En het is een project voor langere tijd.

Erik: ‘Het is belangrijk om de tijd te hebben om je te verdiepen in de relatie en elkaars organisatie. Het is investeren en langetermijndenken. We hebben vergelijkbare projecten uitgevoerd: Majella Wonen, Place2BU, Parana en ‘t Groene Sticht. Deze manier van werken zit in ons dna.’

Kwetsbare mensen hebben vastigheid nodig
Gaat het dan allemaal van een leien dakje in Nieuwegein? Erik Patist: ‘Nou, we hebben wel de nodige incidenten gehad. Al toen het gemeentehuis hier nog zat, was het een jongerenhangplek. Drugsdealers, kentekenplaten die werden verwisseld. Met politiesurveillance en vaste camera’s zijn die problemen teruggedrongen.’

‘Sinds oktober zijn er vrijwel geen auto-inbraken meer geweest’, sluit Guido aan. Ook suïcidepogingen hebben het blok doen opschrikken. ‘Dat kan overal gebeuren. Met één verschil. Het is hier net een klein dorp. Binnen een mum van tijd weet iedereen wat er speelt.’

Lees verder onder de foto's.

Wanneer kandidaten met een instellingsachtergrond moeten verkassen naar een zelfstandige woning in een complex zoals Meanderpark, gaat het nogal eens mis, zegt Erik. ‘Dagbesteding, hulpverleningsrelaties, netwerken, alles moeten ze opnieuw opbouwen. Terwijl dit soort kwetsbare mensen juist vastigheid nodig hebben.’

Wat als het mentaal niet goed gaat met bewoners?
‘De keuze van de politiek naar zelfstandig wonen leidt in deze groep vaker tot eenzaamheid. Ze hebben een dak boven hun hoofd, maar hebben moeite om geaccepteerd te worden door de andere bewoners. Logisch dat het dan mentaal niet goed met hen gaat.’

Hoe ga je daarmee om als medebewoner of als corporatie? Het is tenslotte niet je vak, zeker niet als er psychische problemen meespelen. Guido noemt een concreet probleem: ‘In hoeverre mag je proberen iemand “erbij te betrekken”? Handvatten daarvoor ontbreken.’

Erik noemt een andere hindernis: ‘Privacy is een groot goed, maar het werken met verwerkingsovereenkomsten voor persoonsgegevens zou wel een uitkomst zijn, puur voor de hulpvrager zelf.’

Ouderwets praatje maken als coach
Gelukkig was de provincie Utrecht bereid om voor Meanderpark subsidies te verlenen én te investeren in community coaches. Guido Tettelaar is zo’n coach. ‘Wat ik doe? Simpel gezegd? Gewoon ouwehoeren’, grijnst hij.

Guido coacht bewoners zowel op organisatorisch als op persoonlijk vlak. ‘Serieus, het komt neer op ouderwets een praatje maken. Bij kwetsbare groepen loopt boosheid sneller op, mensen lopen tegen grenzen aan. Een beetje sturing kan dan enorm helpen.’

Duurzame financiering nodig
Een blauwdruk voor gemengd wonen bestaat niet, het is altijd maatwerk. En dat botst wel eens met de bureaucratie, merkt Erik Patist. ‘Je kunt vooraf niet alles tot op de cent uitrekenen, zo werkt het niet in sociale projecten. Mensen laten zich niet in een spreadsheet vangen.’

Het gebrek aan lef en duurzame financiering vindt hij een groot pijnpunt. ‘We gaan strakker de gesprekken met gemeenten in en richten deze financieringsvraag ook aan de ministeries van BZK en VWS. Een sociaal project is niet alleen investeren in de hulpverlening, maar ook in de omgeving. Help ons daarbij!’