Een paar keer per jaar kook ik voor daklozen. Met heel veel vrijwilligers zorgen we voor een dagelijkse maaltijd voor zo’n 40 mensen. Ze betalen daar 1 euro voor.
Onlangs vroeg een van de vrijwilligers zich hardop af of er geen misbruik van deze voorziening werd gemaakt. Niet iedereen zag er volgens haar uit als een dak- of thuisloze. De (buitengewoon aardige) weifelende vrouw in kwestie kan met een gerust hart bemiddeld worden genoemd.
De schijnbaar argeloze vraag legt een bijzonder fenomeen bloot: liefdadigheid okay, maar dan moet je er wel echt heel erg noodzakelijk recht op hebben. Je hoort er bijna letterlijk het verhaal van de toeslagenaffaire in doorklinken.
‘Dat een huiseigenaar nog altijd ruimer wordt gesubsidieerd dan een huurder gaat er domweg niet in’
Dat onze samenleving als geheel juist buitengewoon veel liefdadigheid betracht voor welgestelden blijft onderbelicht. Een kaartje voor de opera kost de overheid bijna € 200 per bezoeker. Ik vind dat geweldig! Maar als diezelfde cultuurliefhebber moeilijk doet over de vraag of je wel dakloos genoeg bent voor een goedkope maaltijd, gaat er toch iets mis.
Van welk misbruik is er sprake als je elke dag eet met 40 daklozen, van wie velen een psychiatrische aandoening hebben?
In dat plaatje past het voornemen van de nieuwe regering om mensen met een hoger (of stijgend) inkomen een hogere huur te laten betalen. Het is nog onduidelijk hoe dat eruit gaat zien. Maar het ergste valt te vrezen.
Het voornemen weerspiegelt dezelfde gedachte als die van de vrijwilliger: het kan niet de bedoeling zijn dat mensen met een (net iets) hoger inkomen dan het minimum, misbruik kunnen maken van een goedkoop huis.
Dat een huiseigenaar nog altijd ruimer wordt gesubsidieerd dan een huurder gaat er domweg niet in. Het frame is daar gewoon te sterk voor. En dat maakt dat, naast alle goede voornemens in dit regeerakkoord (waarvoor hulde), dit zomaar het volgende volkshuisvestelijke paard van Troje kan zijn.
Van welk misbruik is er sprake als je met een modaal inkomen een betaalbaar huis huurt? Ik hoop van harte dat onze nieuwe minister zich goed beraadt voordat hij deze weg inslaat. Betaalbaar huren is geen liefdadigheid.
Kijk ook eens bij het onderwerp Huurbeleid en Betaalbaarheid op Aedes.nl.
Foto: Wiep van apeldoorn